Kiedy przekazujemy naszym dzieciom język polski, robimy to, bo jest on naszym ojczystym językiem. Nie przekazujemy im jakiegoś obcego języka, ale język, z którym mamy emocjonalną więź. Ta więź ma genezę w naszej historii i naszej kulturze, a one nadają językowi polskiemu kontekst. To właśnie kulturowy kontekst odróżnia język polski od każdego innego języka obcego.

Nasza tożsamość kulturowa

Pisząc „kultura”, nie myślę o mentalności, ale o zasobach materialnych i duchowych, wśród których wychowaliśmy się w Polsce. Będą to zarówno wersy Mickiewicza, jak i data 1 września 1939 roku czy kolędy śpiewany na Gwiazdkę. Cofając się do dzieciństwa, przywołamy drogie nam bajki, piosenki, wierszyki, potem bohaterów książek, z którymi utożsamialiśmy się w wieku nastoletnim. Teraz zapewne myślimy o tym ze wzruszeniem, choć wtedy tak tego nie odbieraliśmy. Jednak to wszystko ukształtowało nas, naszą wrażliwość i spojrzenie na świat. Jako rodzice tym właśnie pragniemy podzielić się z naszymi dziećmi.

Kultura jako sens

Odnoszenie się do kultury jako kontekstu językowego nadaje językowi dodatkowy sens. Język przestaje być jedynie środkiem do komunikowania się, otwiera bowiem dostęp do skarbnicy historii, informacji, przyjemności i wzruszeń. Z praktycznego punktu widzenia, dość łatwo jest zainteresować dzieci poszczególnymi elementami naszej kultury, zależności od ich własnych preferencji i hobby. Może to być jakikolwiek element z dziedziny literatury, filmu, muzyki, sportu, kuchni czy tradycji. W ten sposób kultura dodaje językowi wartości w oczach dzieci, pokazując mu jego przydatność.

W obie strony

Podobnie jak kultura może być drogą do języka, tak samo język jest na pewno drogą do kultury. Bez znajomości języka danego kraju nie sposób poznać jego kulturę. Oczywiście zawsze można przeczytać książki w tłumaczeniu, obejrzeć film z napisami, słuchać piosenek nie rozumiejąc ich. Jednak, jeśli pragniemy podzielić się z dziećmi naszą kulturą, naszą tożsamością kulturową, potrzebujemy, zarówno my jak i one języka polskiego, żeby to osiągnąć. Dlatego właśnie starajmy się jak najczęściej wykorzystać tę zależność, która może okazać się skuteczna dźwignią w dwujęzyczny i dwukulturowym wychowaniu.

Anna JACHIM

Coach dwujęzycznego i dwukulturowego wychowania

Autorka bloga: https://bilingual-kid.com

Wsparcie dla rodziców (poprzedzone bezpłatną rozmową online): https://bilingual-kid.com/program-wsparcia-dla-dwujezycznych-rodzin/