Pytanie o akcent u dzieci wychowywanych w dwujęzycznych rodzinach pojawia się dość często na porządku dziennym. Dlaczego moje dziecko mówi po polsku z niemieckim / francuskim / angielskim akcentem? Jak temu zapobiec? Zacznijmy od początku. Żeby dziecko (albo dorosły) był w stanie wymówić bezbłędnie dany dźwięk, potrzebne są dwa elementy. Pierwszy z nich to możliwość usłyszenia, a drugi to umiejętność odtworzenia go.

Usłyszeć dźwięki

Język, którym posługujemy się na co dzień, uwrażliwił nasze ucho na pewne dźwięki: fonemy występujące w danym języku. Im więcej jest fonemów w języku, którym władamy, tym nasze ucho jest na nie wrażliwsze. Jesteśmy w stanie więcej ich usłyszeć i odróżnić od siebie.

Ucho językowe kształtuje się mniej więcej do dwunastego roku życia, według francuskiego językoznawcy Claude’a Hagège. Do tego wieku większość dzieci jest w stanie usłyszeć dźwięki, które nie występują w ich ojczystym (dominującym) języku. Oznacza to, że zmieniając kraj zamieszkania przed dwunastym rokiem życia, dziecko ma szanse na opanowanie języka bez akcentu.

Odtworzyć dźwięki

Za odtwarzanie dźwięków odpowiedzialne są artykulacje w gardle. O ile na początku są one dość giętkie i dostosowują się do naszych potrzeb, o tyle z czasem stają się mniej elastyczne. Przyzwyczajone do wydawanych przez nas dźwięków na ogół „zastygają” przy około dwunastym roku życia. Po tym okresie trudniej jest nam wymówić dźwięki, z którymi nie mieliśmy do tej pory styczności.

Wniosek?

Według cytowanego Claude’a Hagège wszystko decyduje się przed dwunastym rokiem życia. Oczywiście, im wcześniej pracujemy nad akcentem dziecka, tym łatwiej i tym większa szansa na pozbycie się go. Pamiętajmy także, że akcent nie stanowi kryterium dwujęzyczności. Wiele dwujęzycznych osób posiada akcent w jednych ze swoich języków, co nie zmienia faktu ich dwujęzyczności.

Anna JACHIM

Coach dwujęzycznego i dwukulturowego wychowania

Autorka bloga: https://bilingual-kid.com

Wsparcie dla rodziców (poprzedzone bezpłatną rozmową online): https://bilingual-kid.com/program-wsparcia-dla-dwujezycznych-rodzin/