Czy słyszeliście o zjawisku transferu u osób wielojęzycznych? Z całą pewnością zaobserwowaliście je u waszych dzieci wychowywanych w kilku językach. Określa ono rzeczywistość, według której umiejętność nabyta w jednym języku jest automatyczna nabywana także w drugim. Im lepiej dziecko (lub dorosły) opanowało każdy z języków, tym szybciej transfer ma u niego miejsce. Jest to bardzo praktyczne zjawisko, i to nie tylko z tych najbardziej oczywistych powodów.

Przykłady transferu

Jeżeli nauczyłam się matematyki w języku polskim, znając słownictwo niemieckie, angielskie czy francuskie, będę w stanie rozwiązać zadania napisane w tych językach. Nabywszy informacje z dziedziny biologii, historii czy geografii, dysponujemy nimi zarówno w pierwszym, jak i drugim, czy trzecim języku. Dzięki temu nie potrzebujemy uczyć się ich po raz kolejny.

W edukacji językowej?

Prostym i dość powszechnym przykładem jest nauka czytania. Jeżeli dziecko nauczyło się czytać w jednym języku, nauka czytania w drugim przyjdzie mu szybciej. Wystarczy, że nauczy się odpowiednich dźwięków, ewentualnie odmiennych liter. Mechanizm czytania jest bowiem ten sam. Seriom znaków lub obrazków przypisywane są na ogół słowa (przynajmniej w językach indoeuropejskich), które zna z języka mówionego.

Zależności między językami

Istnieją także głębsze zależności między językami, również związane ze zjawiskiem transferu, ale nie widoczne na ogół gołym okiem. Odnoszą się one do symbolicznego znaczenia języków i kultur posiadanych przez wielojęzyczne dziecko. Według francuskiej psychiatry i badaczki Marie-Rose Moro, dzieci, które czują się swobodnie w swoim rodzinnym (mniejszościowym) języku, najprawdopodobniej będą czuły się podobnie w języku większościowym. Jeśli język i kultura rodzica są dobrze postrzegane i „waloryzowane” przez otoczenie, dziecko przyswaja sobie pozytywny sposób język i kulturę kraju, w którym mieszka. Dzięki temu osiąga lepsze wyniki w szkole i lepiej integruje się w społeczeństwie. Dlatego właśnie, między innymi, tak ważna jest znajomość i przywiązanie dziecka do korzeni rodziców.

Anna JACHIM

Coach dwujęzycznego i dwukulturowego wychowania

Autorka bloga: https://bilingual-kid.com

Wsparcie dla rodziców (poprzedzone bezpłatną rozmową online): https://bilingual-kid.com/program-wsparcia-dla-dwujezycznych-rodzin/