Rodzice dążący do wychowania dwujęzycznych dzieci stosują różne strategie językowe, a
unikanie języka większościowego (niemieckiego) jest jedną z nich. Badania pokazują jednak,
że w pewnych sytuacjach może to negatywnie wpłynąć na rozwój dziecka. Dlaczego tak się
dzieje?
Świadome unikanie języka większościowego
Niektórzy rodzice celowo koncentrują się jedynie na języku mniejszościowym (polskim), aby
wzmocnić jego znajomość u dziecka, zanim to zacznie intensywnie korzystać z języka
większościowego w szkole. Inni rodzice, którzy dopiero przybyli do kraju, posługują się
wyłącznie swoim językiem, ponieważ nie znają jeszcze języka większościowego. W obu
przypadkach dziecko uczy się głównie języka rodziców, co w niektórych sytuacjach może
okazać się problematyczne.
Badania porównawcze i ich wyniki
W 2004 roku badania w stanie Utah wykazały, że dzieci „obcego” pochodzenia bez kontaktu
z językiem większościowym, miały uboższe słownictwo i znały mniej pojęć niż ich
anglojęzyczni rówieśnicy oraz dzieci dwujęzyczne. Rodzice nowo przybyłych dzieci byli zbyt
zajęci integracją zawodową, aby poświęcać dzieciom wystarczająco dużo czasu. Wkład w
języku mniejszościowym okazał się zbyt mały, żeby rozwinąć mowę dzieci na odpowiednim
poziomie. Opóźnienie we władaniu językiem to nie tylko uboższe słownictwo, które można
najczęściej nadrobić. Głównym ryzykiem jest opóźnienie w rozwoju poznawczym dziecka, co
może negatywnie wpłynąć na przyszły rozwój języka, a czasem nawet na rozwój
intelektualny dziecka.
Jak unikać negatywnego wpływu
Aby unikanie języka większościowego nie zaszkodziło dziecku, należy zapewnić mu bogate i
różnorodne środowisko językowe. Samo codzienne rozmawianie nie wystarczy. Konieczne są
opowiadania, książki, wierszyki, piosenki, filmy, gry oraz kontakty z rodziną, które rozwijają
podstawy językowe i poznawcze dziecka. To wszystko pomoże dziecku w rozwijaniu
argumentacji, wyrażaniu uczuć, obronie opinii i formułowaniu wniosków.

Anna JACHIM
Coach dwujęzycznego i dwukulturowego wychowania
Autorka bloga: https://bilingual-kid.com
Wsparcie dla rodziców (poprzedzone bezpłatną rozmową online): https://bilingual-
kid.com/program-wsparcia-dla-dwujezycznych-rodzin/