Bardzo często rodzice zadają mi pytanie, co jest niezbędne, żeby dzieci mówiły w języku rodziców (w języku polskim). Wbrew pozorom odpowiedź na to pytanie jest bardzo prosta. Wystarczy, żeby dwa konkretny warunki były spełnione. Jeśli tak się stanie, dziecko będzie mówiło w języku rodzica / polskim. Pierwszym elementem jest kontakt z językiem, a drugim potrzeba używania go.

Kontakt jako podstawa

Kontakt z językiem umożliwia dziecku poznanie, nabycie czy nauczenie się go. Językoznawcy obliczyli, że potrzeba dziecku około 30% aktywnego czasu, żeby mogło ono opanować dany język. Biorąc pod uwagę rytm dziecka, wynosi to około 30 godzin tygodniowo. Jeśli ten warunek jest spełniony, dziecko będzie rozumiało język. W jaki sposób zapewnić dziecku kontakt z językiem? Poprzez rozmowy z nim, lektury, gry, piosenki, filmy, słuchowiska, kontakty z innymi osobami. ten warunek jest dość prosty do spełnienia. Dlatego tak duża część dzieci wychowywanych w wielojęzycznym otoczeniu rozumiem język używany w domu.

Potrzeba jako gwarancja sukcesu

Drugim elementem jest potrzeba używania języka. O ile w przypadku dzieci jednojęzycznych nie ma z tym problemów, sprawa komplikuje się, kiedy dzieci mają do wyboru więcej niż jeden język. Dzieci jednojęzyczne potrzebują swojego języka, żeby kontaktować się z rodzicami i z otoczeniem. Dzieci wychowywane w kontekście wielojęzycznym mają wybór co do języka, którego będą używały. W większości wypadków rodzice znają język otoczenia. oznacza to, że dzieci nie potrzebują języka domowego, żeby się z nimi komunikować. Dlatego też kwestia potrzeby jest w ich przypadku dużo bardziej skomplikowana do zrealizowania.

Potrzeba, motywacja, sens

Jeśli potrzeba nie istnieje w sposób naturalny, należy ją znaleźć albo stworzyć. Poza potrzebą kontaktu z otoczeniem, jak w przypadku być jednojęzycznych, nie ma jednej uniwersalnej potrzeby (motywacji), która sprawiłaby, że dziecko będzie mówiło w języku mniejszościowym. Każde dziecko jest inne, inaczej reaguje na bodźce, na inne elementy jest wrażliwe. Co może stanowić potrzebę, czyli motywację do posługiwania się językiem? Może to być bardziej ekskluzywna relacja z rodzicem, więź z dziadkami, element kultury czy własnej tożsamości… możliwości jest wiele. Najważniejsze, żeby język rodzica miał dla dziecka sens, żeby używanie go przynosiło mu jakąś korzyść. Nawet jeśli nie będzie to jedynie korzyść z porozumiewania się. Jako rodzice, dzięki obserwacji naszych dzieci powinniśmy być w stanie pomóc im w znalezieniu czy stworzeniu tej potrzeby. Pod warunkiem, że poświęcimy temu wystarczającą ilość czasu i energii.

Anna JACHIM

Coach dwujęzycznego i dwukulturowego wychowania

Autorka bloga: https://bilingual-kid.com

Wsparcie dla rodziców (poprzedzone bezpłatną rozmową online): https://bilingual-kid.com/program-wsparcia-dla-dwujezycznych-rodzin/